Een Noppe(n)ring in een modern jasje

In het (digitale) museum van Westfalen is een mooi voorbeeld te zien van een Noppenring uit de Bronstijd (circa 1.500 jaar voor het begin van onze jaartelling). Dit exemplaar is in 1929 gevonden in de Duitse plaats Leiberg en is maar liefst 3.500 jaar oud!Hij is gemaakt van gouddraad met een dikte van ongeveer 1 mm, dat in lussen is gebogen. Sieraden met deze vorm bleven lange tijd populair en werden gedragen tot ver in de Romeinse en Vikingtijd.

De ring heeft een diameter van 12 mm, te klein dus om een vinger-ring te zijn. Ietwat mysterieus, maar de wetenschap heeft overal een antwoord op. Noppenringen (of op zijn Deens Nopperingen) worden namelijk een enkele keer in graven aangetroffen en liggen dan meestal ter hoogte van de slaap. Archeologen vermoeden dan ook dat dergelijke ringen in het haar werden gedragen of aan een kledingstuk op het hoofd of om de nek. Misschien wel zoals de baard-kralen die zo populair zijn bij de Dwergen uit Midden-Aarde. :-)

De opbouw van de ring is vrij simpel. Een ronde draad wordt enkel (links in de tekening hieronder) of dubbel (rechts) in lussen gevouwen en dan rondgebogen.

Dat vraagt natuurlijk om een experiment! Ik ga aan de slag met een Noppenring van koperdraad. Natuurlijk heb je nooit de juiste draaddikte op voorraad, dus om te beginnen ga ik een stuk draad dat te dik is dunner maken met behulp van het trekijzer. De dikke draad wordt in een iets te klein gat gestoken en daar vervolgens hardhandig doorheen getrokken, zodat het dunner en langer wordt. Vervolgens kies ik een iets kleiner gaatje en zo verder, tot het draad de gewenste dikte heeft.

Bijkomend voordeel hiervan is dat de draad mooi recht en stevig wordt. Dat is makkelijk bij het buigen van de lussen.

De lussen sla ik rond op de triboulet, en na wat poetsen...

...heb ik een replica van de Noppering.

Meteen wordt een probleem zichtbaar: gebrek aan hoofd- en gezichtshaar. Bovendien vind ik ringen meer iets voor aan de hand, zodat je ze zelf kunt zien als je ze draagt.

Dus ik maak een grotere uitvoering in 1,5 mm koperdraad..

Met wat 'moderne' Middeleeuwse techniek erbij (solderen) kun je deze variant maken:

Het resultaat is een mooie brede ring, die prettig draagt. Verschillende musea in Denemarken bieden een ring aan die gebaseerd is op zo'n Noppering:

 Ook wij hebben een Noppering in de collectie, gemaakt van 1,5 mm dik zilverdraad.

Ik draag mijn eigen exemplaar met veel plezier: echt een ring met een geschiedenis! We bieden deze ring op maat gemaakt te koop aan in onze webshop. Ik heb hem inmiddels al een paar keer mogen maken en iedere keer ben ik weer trots op het eindresultaat!